Pla­ne­to­idy 10 najtrudniejszych zagadek

Giuseppe Piazzi (1746 -1826) to astronom włoski, założyciel obserwatorium w Palermo, odkrywca pierwszej planetoidy Ceres (w 1801 roku). Podczas obserwacji nieba w nocy na przełomie 1800 i 1801 roku, Piazzi dostrzegł w gwiazdozbiorze Byka obiekt, którego nie było na żadnej mapie. Ceres okazała się być pierwszą odkrytą, a zarazem największą z setek tysięcy planetoid.

Chariklo jest pierwszą planetoidą, u której odkryto pierścienie planetarne. Zostały one zaobserwowane podczas zakrycia gwiazdy UCAC4 248-108672 w dniu 3 czerwca 2013 roku. – prawdopodobnie największa planetoida z grupy centaurów, okrążająca Słońce w ciągu 63 lat w średniej odległości 15,84 au.

Najbardziej stabilnym znanym quasi-satelitą Ziemi jest planetoida 2016 HO3, która znajduje się od 38 do 100 razy dalej od Ziemi niż Księżyc. Ten “pseudo-księżyc" towarzyszy naszej planecie od początku XX wieku i przewiduje się, że pozostanie na podobnej orbicie przez następne kilka stuleci.

W stosunkowo bliskim otoczeniu Ziemi, według danych z 2018 roku, obserwuje się ponad 17 tysięcy planetoid, w tym ponad 1800 potencjalnie niebezpiecznych asteroid i tylko kwestią czasu pozostaje kolejne zderzenie z takim obiektem. Aby temu zapobiec, niezbędne jest określenie orbity danego obiektu i ocena stopnia zagrożenia. W tym celu powstały dwie skale – Torino i skala Palermo.

Według obecnych danych planetoida znajdzie się najbliżej Ziemi w piątek 13 (!) kwietnia 2029 roku. Minie wtedy Ziemię w odległości ok. 38 000 km. Będzie to pierwszy tak duży obiekt w znanej historii, który minie Ziemię w tak małej odległości.

Misja sondy kosmicznej Don Quijote była planowana na rok 2013 lub 2015. Jej celem miało być sprawdzenie, czy planetoidy i meteoroidy da się odchylać z ich orbity poprzez obstrzał impaktorem Hidalgo. Celem misji miała być planetoida 2002 AT4, później sonda poleciałaby do planetoidy z grupy Amora 2003 SM84 lub (99942) Apophis.

Daktyl – niewielkich rozmiarów naturalny satelita planetoidy (243) Idy, sfotografowany przez sondę kosmiczną Galileo podczas jej przelotu obok tej planetoidy w drodze do Jowisza w dniu 28 sierpnia 1993. Jego nazwa prowizoryczna to S/1993 (243) 1. Jest pierwszym odkrytym księżycem planetoidy.

Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżają się do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet mógł zaburzyć ich orbitę. Z tego powodu uważa się je za „odłączone” od reszty Układu Słonecznego.

Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegających Słońce poza orbitą Neptuna, które posiadają na tyle dużą masę, żeby mogły dzięki siłom własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego. Nazwa tej klasy obiektów pochodzi od odkrytej w 1930 roku planety karłowatej Pluton.

(3784) Chopin – planetoida z głównego pasa planetoid, okrążająca Słońce w ciągu 5,54 lat, w średniej odległości 3,13 au. Odkrył ją Eric Elst 31 października 1986 roku w Obserwatorium Haute-Provence. Planetoida została nazwana na cześć Fryderyka Chopina.