10 najtrudniejszych zagadek o ceramice

Kafle to wyrób ceramiczny służący do wykładania powierzchni pieców grzewczych, kuchennych i kominków. Kafle po uformowaniu z gliny są wypalane, a ich powierzchnia zewnętrzna pokrywana jest szkliwem. Rzemieślnik wyrabiający kafle to kaflarz, a jego warsztat to kaflarnia. Pierwsze kafle, tzw. garnkowe, pojawiły się w XI wieku w Europie. W Polsce rozpowszechniły się od początku XIV wieku. Miały one kształt garnków wmurowanych w ścianę pieca, otworem na zewnątrz.

Fajanse z Delft albo delfty to słynne wyroby dekoracyjne i użytkowe wykonane w technice fajansu, które produkowano w manufakturach zlokalizowanych w holenderskim mieście Delft od XVII do XIX w. Posiadały ręcznie malowane dekoracje w kolorze niebieskim na białym tle ze szkliwa cynowego. Fajanse z Delft powstały w XVII w. jako substytut prawdziwej porcelany importowanej wówczas z Chin.

Fajans to rodzaj ceramiki, wytwarzanej z zanieczyszczonego kaolinu, podobny nieco do porcelany. Wyroby fajansowe, po wypaleniu, najczęściej powleka się nieprzezroczystym szkliwem. W Europie próby wypalania ceramiki podjęto na początku XV wieku we włoskim mieście Faenza. Od średniowiecza miasto słynne jest z wyrobów fajansowych, które od nazwy miasta wywodzą swoją nazwę.

Dyfuzja to proces samorzutnego rozprzestrzeniania się cząsteczek, prowadzący do mieszania się substancji. Zachodzi ona we wszystkich stanach skupienia dyfuzja zachodzi, nawet w ciałach stałych. W XVII wieku Robert Boyle zademonstrował dyfuzję w ciałach stałych na przykładzie penetracji cynku do miedzianej monety. Inne znane przykłady to "rozmywanie się" z czasem granic barwień w szkle lub ceramice.

Cache-pot rodzaj ceramicznego naczynia lub koszyka używanego do ozdabiania doniczki z kwiatami. Spopularyzowane najwcześniej we Francji w XVII w. produkowane w manufakturach w Vincennes i Sevres.

Tworzywo szklano-ceramiczne łączy cechy krystalicznego szkła i niekrystalicznej ceramiki. Główną ich zaletą jest bliski zeru wskaźnik rozszerzalności cieplnej, dzięki czemu blat nie pęka poddawany cyklom szybkiego nagrzewania i chłodzenia. Uzyskuje się go dzięki odpowiednim proporcjom szkła (rozszerzającego się wraz z wzrostem temperatury) i ceramiki (kurczącej się).

Majolika – ceramika pokryta nieprzezroczystą polewą ołowiowo-cynową o bogatej kolorystyce. Rodzaj fajansu produkowanego we Włoszech od XIV w. do XVII w. Z majoliki wyrabiano przede wszystkim bogato zdobione naczynia.

Ceramika bolesławiecka ceramika produkowana w Bolesławcu i jego okolicach od XIV wieku, a po 1945 także w Niemczech przez wysiedlonych, np. w tzw. Wiosce garncarzy Fredersloh w Moringen. Ponad 90% produkcji bolesławieckiej spółdzielni "Ceramika Artystyczna" trafia na eksport (z czego połowa do Stanów Zjednoczonych). Zamówienia realizowały m.in. Polskie Linie Lotnicze LOT (dla Jana Pawła II) czy też CIA.

Kintsugi dosł. złote łączenie. Efektem końcowym jest odtworzenie zniszczonego przedmiotu i dodatkowe ozdobienie go żyłami szlachetnych metali. Początki stosowania kintsugi sięgają XVI wieku. W pewnym okresie częste było tłuczenie wartościowej ceramiki, aby naprawiać ją techniką kintsug.

Kintsugi japońska technika i sztuka naprawy potłuczonych wyrobów ceramicznych, polegająca na łączeniu elementów wyrobu laką z dodatkiem sproszkowanych metali szlachetnych, takich jak złoto. Efektem końcowym jest odtworzenie zniszczonego przedmiotu i dodatkowe ozdobienie go żyłami szlachetnych metali.