Ar­che­olo­gia 10 najtrudniejszych zagadek

Houmuwu ding to rytualne naczynie brązowe z czasów dynastii Shang. Czworonożny, prostokątny kocioł (ding) na czterech pustych nogach ważący 875 kilogramów, jest największym starożytnym brązem odnalezionym gdziekolwiek na świecie. Szacuje się, że do odlewu tego naczynia potrzeba było ok.150 ludzi. Najprawdopodobniej pochowana była w nim dama Jing, żona króla Wu Dinga.

Tadrart Akakus (arab. Dżibal Akakus) – obszar pustynny w zachodniej Libii, stanowiący część Sahary. Akakus jest znane ze sztuki naskalnej, tamtejsze petroglify i rysunki naskalne datowane są na okres od 12 000 p.n.e. do 100 n.e.. Na malowidłach i petroglifach przedstawione zostały zwierzęta, takie jak żyrafy, słonie, strusie i wielbłądy, ale także jeźdźcy na koniach.

Oksyrynchos – starożytne miasto, obecnie miejscowość Al-Bahnasa, w środkowym Egipcie. Przez dwa ostatnie stulecia obszar wokoło miasta był rozkopywany, ukazując olbrzymią kolekcję papirusów datowanych na okres ptolemejski i rzymski w egipskiej historii. Wśród odkrytych tekstów odnaleziono prace Menandra, Safony, Ewangelię Tomasza. Znaleziono tutaj najstarszy zachowany, pochodzący z III wieku n.e., „Hymn do Trójcy Świętej”.

Forum Boarium (rynek woli) to najstarsze forum w Rzymie, plac targowy nad rzeką Tyber, pomiędzy wzgórzami Kapitol, Palatyn i Awentyn. Zostało wybrukowane już VI w. p.n.e. Handlowano na nim przede wszystkim bydłem, stąd nazwa. Forum Boarium pełniło także rolę jednego z głównych portów rzymskich (Port Tibernius). W 264 p.n.e. na tym terenie odbyła się pierwsza walka gladiatorów, jaka miała miejsce w Rzymie. Przy Forum Boarium powstały także pierwsze rzymskie mosty.

Pomnik narodowy Montezuma Castle chroni zbiór dobrze zachowanych budynków mieszkalnych kultur prekolumbijskich zlokalizowanych w Camp Verde, Arizona. Główna struktura składa się z pięciu pięter i dwudziestu pomieszczeń i została zbudowana na przestrzeni trzech wieków. Montezuma Castle znajduje się na wysokości około 27 m na stromym, wapiennym klifie, naprzeciwko sąsiedniego Beaver Creek, który spływa do odwiecznej rzeki Verde, na północ od Camp Verde. Jest to jeden z najlepiej zachowanych domów na klifach w Ameryce Północnej,

Obelisk to pomnik w formie wysokiego, smukłego słupa, najczęściej o czworobocznej podstawie, wykonanego z jednego bloku skalnego. Zakończenie słupa ma formę ostrosłupa, często obitego złotą blachą. Charakterystyczny element architektury starożytnego Egiptu. Egipcjanie wierzyli, że ich najważniejszy bóg Ra, będący uosobieniem słońca, mieszka właśnie w obeliskach. Największy obelisk w Egipcie znaleziono w kamieniołomach w Asuanie. Nigdy nie został skończony. Miałby wysokość 42 m.

Sztuka arktyczna to nazwa, odnosząca się do zespołu rytów naskalnych w Skandynawii i północnej Rosji. Po raz pierwszy ryty naskalne odkryto w 1848 roku w pobliżu Onegi. Badania wykazały, że ciągnęły się one aż po wybrzeże Morza Białego. Dzieła sztuki arktyczna datowane są na okres postglacjalny. Najstarsze ryty z Norwegii pochodzą z ok. 5 tys. lat p.n.e. Datowanie było przeprowadzone na podstawie badań nad rozmieszczeniem rytów w stosunku do zasięgu linii brzegowych. Karelskie petroglify powstały w neolicie. Są datowane na 2 tys. lat p.n.e.

Hohokam to plemię Indian Ameryki Północnej zamieszkujące w okresie od około 450 - 1500 roku okolice dzisiejszego miasta Phoenix, stolicy stanu Arizona. Wsławili się budową rozległych kanałów irygacyjnych nawadniających pola o łącznym obszarze nawet 70 000 akrów. Ameryce Północnej Hohokam były jedyną kulturą, która polegała na kanałach nawadniających, aby podlewać swoje uprawy już od 800 roku, a ich systemy irygacyjne wspierały największą populację na południowym zachodzie do 1300 roku.

Dogū to figurki z wypalonej gliny mierzące do 40 cm wysokości, przedstawiające ludzi, zwierzęta, lub postacie półludzi-półzwierząt, znajdowane w wykopaliskach archeologicznych z ery Jōmon na terenie całej Japonii z wyjątkiem obszarów prefektury Okinawa. Znaczna przewaga ilościowa figurek tego rodzaju pozwala zakładać centralną rolę kobiety w kulcie w ostatnim okresie ery Jōmon. Za czas trwania okresu Jōmon uważa się lata od 12 000 p.n.e. do 300 p.n.e./250 p.n.e..

Kodeks Paryski (Paris Code)( to oryginalny majański dokument dotyczący wróżbiarstwa i obrzędów religijnych.Na stronach mowa jest o bogach Majów i uroczystościach z nimi związanych. Kodeks paryski został odkryty w 1859 przez francuskiego uczonego Léona de Rosny. Zawinięte w kawałki papieru, na którym widniały hiszpańskie słowa Peres i Nahuatl tzeltal zostały znalezione w koszu na śmieci.